مانا پرس- مصطفی نعمتی*: ازدياد جمعيت، كمبود زمين براي احداث خانه‌هاي تك واحدي، توان مالي شهروندان و بسياري دلايل ديگر از عواملي به شمار مي‌روند كه بر توسعه آپارتمان نشيني تاثير مستقيم دارند.

دردسرهای آپارتمان‌نشینی در کنار مزیت‌های آن، گاهی آنقدر زیاد است که ساکنان را حسابی کلافه کرده و باعث وقوع انواع جرائم و نزاع‌ها بین همسایگان می‌شود. در کشور ما آپارتمان نشینی سابقه زیادی ندارد و بیشتر مردم سکونت در خانه های ویلایی را ترجیح می‌دهند؛ از این رو گاهی عدم اطلاع از مقررات آپارتمان نشینی موجب می‌شود برخی مردم با همان دید سنتی «چهار دیواری اختیاری»، باعث سلب آسایش دیگر ساکنان ساختمان شوند. به همین دلیل اطلاع مردم از عمده‌ترين مقررات مربوط به آپارتمان نشيني و آشنایی با حقوق و تکالیف آپارتمان نشینی، همزيستي مسالمت‌آميز هر چه بيشتر را به همراه دارد.

در تعریف این نوع واحد مسکونی باید گفت «آپارتمان عبارت است از يك واحد مستقل در ساختمان چند طبقه كه از آن براي سكونت يا  برخی حرفه‌ها (نظیر مطب پزشکان یا دفاتر وکلا) استفاده مي‌شود و دارای سند مستقل است.» مالکیت در ساختمان‌های مسکونی، مالکیت بر قسمت‌های اختصاصی و مالکیت بر قسمت‌های مشاعی را شامل می‌شود. قسمت اختصاصي به بخشي از ملك گفته مي‌شود كه فقط صاحب آپارتمان حق استفاده از آن را دارد -مثل بالكن- و قسمت مشترك به قسمت‌هايي از ساختمان گفته می‌شود كه همه مالكين حق استفاده از آن را دارند مانند چاه آب، منبع آب، راه پله و آسانسور، نمای ساختمان، راهروها و… .

اداره امور ساختمان در صورتي كه تعداد مالكين بیش از ۳ نفر باشد بر عهده مجمع عمومي مالكين است که در اولين جلسه مدير يا هيئت مديره را انتخاب مي‌كنند؛ مدير مي‌تواند از اعضاي ساختمان باشد يا از خارج انتخاب شود. براي رسميت مجمع عمومي، حضور بيش از نصف مالكين آپارتمان‌ها ضروري است.
مدير آپارتمان مسئول حفظ و اداره ساختمان است و یکی از تکالیف وی بیمه نمودن ساختمان در مقابل آتش سوزی و بیمه نمودن آسانسور در مقابل حوادث جانی است که هزینه‌های آن بین ساکنان تقسیم می‌شود.

مالكين آپارتمان‌ها موظف هستند هزينه‌هاي مشترك و مستمري را كه براي قسمت‌هاي مشترك ساختمان ضروري است -مانند آب و برق مشترک و هزینه تعمیرو نگهداری آسانسور و نظافت و غيره- را پرداخت نمايند و پرداخت هزينه آپارتمان توسط مالك يا مستاجر آن، بستگي به قرار داد تنظيم شده بين آنها دارد.

توصیه می‌شود ساکنان قسمت‌های اختصاصی به منظور ممانعت از بروز اختلافات و رعایت حسن همجواری برخی بایدها و نبایدها را رعایت نمایند؛ هرچند تعدادی از این موارد در قانون بیش بینی نشد است.

۱- از ايجاد سر و صداي غير متعارف در ساعت بعد از ظهر و شب هنگام اجتناب نمایند، ضمن اینکه صداي راديو، تلويزيون و ديگر وسايل پخش موسيقي نيز در ساعت مذکور باید فقط در داخل آپارتمان محل استقرار آنها قابل شنيدن باشد.

۲- نما جزء مشاعات ساختمان است، بنابراین هر گونه تغيير در نما، سردرب يا بالكن‌هاي اختصاصي ممنوع است؛ مگر با توافق اكثريت مالكين.
۳- ساكنين هر واحد مسئول جبران خسارت وارد شده در اثر گرفتگي لوله‌هاي فاضلاب، سر رفتن آب وان يا سينك هستند.

۴- تعميرات و تغييرات داخلي و خارجي كه موجب صدمه به اسكلت ساختمان مي‌شود به هيچ وجه مجاز نیست.

۵- هيچ گونه وسايل شخصي نبايد بيرون از پنجره در پاگردهاي عمومي، پاسيو، جلوي درب ورودي آپارتمان، در محوطه و پاركينگ قرار داده شود؛ به خصوص ساكنان طبقه همكف كه معمولاً فقط راه به پاسيو دارند.

۶- نگهداري سگ، كبوتر، قناري، خرگوش و بطور كلي حيوانات در قسمت‌هاي مشترك مانند پاسيو، هال، بالكن، تراس و محوطه ممنوع است؛ حتی اگر استفاده از آن مختص يك يا چند واحد باشد.

۷- هيچ گونه صداي ناهنجاري مثل صداي كشيدن صندلي بر روي كف‌هاي سنگي، صداي توپ بازي و دويدن بچه‌ها و صداهاي تحريك آميز نبايد در طول شبانه روز ايجاد گردد و صداي مته كاري و كوبيدن ميخ به ديوار جهت نصب وسايل تزييني باید در ساعت مناسب روزهاي غير تعطيل انجام شود.

۸- انبار آپارتمان مختص وسايل شخصي ساكنين بوده و استفاده تجاري و اجاره آن به ديگران ممنوع است مگر با اجازه ساكنين مجتمع و با اطلاع مديريت.

۹- بازي كردن بچه‌ها در قسمت‌هاي مشترك در صورت رضایت مالکان ساختمان و فقط در ساعت‌هاي تعيين شده و در محل‌هاي مقرر مجاز است.

۱۰- مراسم آييني، جشن و سوگواري باید با اجازه مديريت و پس از اطلاع به همسايه‌ها در ساعت متعارف با حداقل سر و صدا انجام شده و از نصب بلندگو و چادر خودداري شود.

۱۱- هر گونه پخت و پز در قسمت‌هاي مشترك ممنوع بوده و در داخل بخش‌هاي اختصاصي فقط در حد معقول مجاز است.

۱۲- بدرقه و خداحافظي با مهمانان مي‌بايد در داخل آپارتمان – نه در راه پله يا هال عمومي – انجام شود.

۱۳-ساكنين موظف هستند از كثيف كردن فضاي عمومي خودداري نموده و در حفظ تميزي آن كوشا باشند؛ علاوه بر این اتومبيل، موتورسيكلت يا دوچرخه ساكنين فقط باید در محل‌هاي از پيش تعيين شده پارك شوند و ورود هر گونه وسيله نقليه مهمان، شستشو، تعمير و تعويض روغن وسايط نقليه در داخل مجتمع ممنوع است.

بنابراین چنانچه افراد ساکن ساختمان با تعیین مدیر یا هیات مدیره و پایندی به اصول و نظامات مقرر برای سکونت در آپارتمان حقوق یکدیگر را محترم بدانند، از بروز هرگونه تنش و سلب آسایش جلوگیری شده و سکونت دلنشینی را در آپارتمان تجربه خواهند نمود.

* وکیل پایه یک دادگستری و کارشناس حقوقی